Bluetooth nedir? Kablosuz teknolojilerinin doruk yapmış olduğu bu zamanda Bluetooth her geçen gün olmazsa olmaz bir yapı haline gelmektedir. Bilgisayar, telefon ya da tv kullanırken işlerimizi kolaylaştıran Bluetooth’un ne işe yaradığını çoğu şahıs bilmemektedir. Bu nedenle Bluetooth ne demek sorusunu yanıtlayacak bir içerik hazırlamaya karar verdik.
Eskiden bir ses, dosya ya da imaj transfer etmek için kablolardan yararlanmak zorundaydık. Ancak teknolojinin gelişmesi bu “engeli” ortadan kaldırmamıza destek oldu. Artık ses transfer etmek ya da dosya paylaşmak için kablosuz hizmetlere de başvurabiliyoruz.
Bu kablosuz teknolojilerin en önemlilerinden biri ise kuşkusuz Bluetooth oluyor. Bu içeriğimizde Bluetooth nelerdir sorusuna ayrıca ne işe fayda gibi mühim bir problemin da cevabını sizler ile paylaştık. Ayrıca geçmişten bugüne Bluetooth versiyonlarını ve bu standart hakkındaki sıkça sorulan soruları da yanıtladık. Şimdi sözü uzatmadan Bluetooth nelerdir sorusunun yanıtıyla içeriğimize başlayalım.
İçindekiler
Bluetooth Nedir?
Bluetooth, kısa mesafelerde bulunan cihazlar içinde kablo kullanmadan veri transferi yapmak için geliştirilmiş bir kablosuz teknoloji standardıdır. Verileri transfer etmek için kullandığı teknik ise radyo frekanslarıdır. Ancak daha ilkin de belirttiğimiz gibi bu frekansları çok uzağa göndermez. Bu yönüyle öteki radyo frekanslarından ayrılır.
Günümüzde Bluetooth teknolojisinin en çok 10 metre yakındaki cihazlar ile irtibat kurduğu belirtilmektedir. Tabii ki bu duruma tesir eden değişik faktörler de bulunmaktadır. Kablosuz ağ teknolojisinde olduğu gibi Bluetooth frekansları da kapı, duvar ve aynısı engellere takılmaktadır. Bu unsurların varlığı frekansları baltalayabilir.
1999 senesinde öncelikle bir cihazda ortaya çıkan Bluetooth teknolojisinin RS-232 kablolarının yerine geçmek için tasarlandığı belirtilmiştir. Ancak bu teknolojinin öncelikle Ericsson Mobile CTO’su Nils Rydbeck tarafınca 1989 senesinde başlatılmış olduğu belirtilmektedir. 1998 senesinde ise Bluetooth SIG adlı beş üyeden oluşan kuruluş ortaya çıkmıştır. Bu üyeler ise Ericsson, Intel, Nokia, Toshiba ve IBM olarak belirtilmektedir.
1999 senesinde gerçekleşen COMDEX etkinliğinde ödül kazanan Bluetooth destekli ilk cihazın bir kablosuz mobil kulaklık olduğu anlatım edilmektedir. Bluetooth teknolojisinden faydalanan ilk telefon ise Ericsson T39 modeli olarak bilinmektedir. Bu telefonun çıkış zamanı ise 2001 senesinde gerçekleşmiştir. Aynı sene IBM tarafınca tasarlanan bir ThinkPad A30 da Bluetooth destekli ilk bilgisayar olarak bilinmektedir.
Bluetooth, 2.4 GHz frekansında çalışan lisanssız bir kablosuz irtibat standardıdır. Ayrıca genel kullanması 10 metre ya da altında olsa da 100-400 metreye kadar çıkabilen Bluetooth linkleri olduğu da anlatım edilmektedir. Bluetooth SIG kuruluşunun günümüzde 35.000’in üzerinde üyesi olduğu belirtilmektedir.
Bir cihaza Bluetooth eklemek için Bluetooth SIG standartlarına uygunluğu da test edilmektedir. 2021 senesinde 4.7 milyar Bluetooth destekli cihazın satılmış olduğu bilinmektedir. Bu da günümüzde Bluetooth teknolojisinin ne kadar mühim bulunduğunun bir işaretidir.
Bluetooth Ne İşe Yarar?
Bluetooth’un kullanım alanları aslında olabildiğince fazladır. Gündelik hayattan ustalaşmış iş hayatına çoğu alanda Bluetooth teknolojisinden faydalanılmaktadır. Bluetooth’un ana rolü daha ilkin de belirttiğimiz gibi kablosuz veri transferi sağlamaktır. Bu nedenle kablosuz transfer meydana getirilen çoğu alanda Bluetooth bağlantısını görmek mümkündür.
En tanınmış kullanım alanı kuşkusuz mobil cihazlardır. Bir telefonun kablosuz kulaklık ya da hoparlör ile irtibat kurmasını elde eden standart Bluetooth’tur. Böylece rastgele bir kablo kullanmadan ses transferi olası hale gelmektedir. Ayrıca aktarıma ayrıca ses kontrolünü de Bluetooth vasıtasıyla yapmak mümkündür.
Yalnızca ses değil değişik veri aktarımları için de Bluetooth kullanılmaktadır. Bu veriler bir dosya, resim ya da video olabilir. Yalnızca Bluetooth destekli iki cihazın kullanılması yeterlidir. Örneğin bir telefondan öteki bir telefona dosya transferi mümkündür. Buna ayrıca bilgisayar ile telefon içinde da transfer yapılabilmektedir.
Bluetooth teknolojisinin gelişmesiyle ancak bilgisayar, telefon ya da kulaklık gibi cihazlar Bluetooth kullanmamaktadır. Günümüzde yazıcılar, televizyonlar hatta buzdolabı ya da klima gibi ürünlerde bile Bluetooth görmek mümkündür. Ayrıca arabaların multimedya sistemlerinde de Bluetooth desteği görmek mümkündür. Bununla beraber Apple CarPlay ya da Android Auto gibi yazılımlar da Bluetooth desteğinden faydalanır.
Biraz daha ayrıntılı izahat gerek görülürse Bluetooth, bir aygıt ile bağlı olduğu öteki cihazları denetim etmeyi sağlar. Bunun yanısıra veri transferi mevzusu ile alakalı da Bluetooth’un vazife alması mümkündür. Oyun kolları ya da sıçan gibi cihazların bilgisayara bağlanması da Bluetooth ile gerçekleşebilir.
Kısıtlı bir alanda veri paylaşımı gerektiren çoğu prosedür için Bluetooth tercih edilmektedir. Buna ayrıca anlık konum takip edeni de Bluetooth ile sağlanabilir. Ayrıca emniyet programları için de Bluetooth desteği kullanmak bir seçenektir. Kısaca bu kablosuz irtibat standardı müzikten güvenliğe her alanda kullanıcıya hizmet etmektedir.
Üstelik son kullanıcıya ayrıca endüstriyel alanda da Bluetooth kullanması görmek mümkündür. Tek bir merkezden çoklu aygıt kontrolü, Ethernet ağları için köprü fonksiyonu görme ve daha ilkin bahsetmiş olduğumuz veri transferi endüstriyel olarak Bluetooth’un kullanım alanlarında ancak bazılarıdır.
Bluetooth Sürümleri
Bluetooth teknolojisi doğal ki vakit içinde değişik sürümleri ile kullananların karşısına çıktı. 1998 senesinde 1.0 versiyonu ile tanıtılan bu teknoloji vakit içinde çoğu özelliğe kavuştu. 1.0 sürümünde hemen hemen beraber çalışan mamüller mevcut değildi. Ayrıca bu sürümde gizlilik mevzusu ile alakalı da birtakım eksiklikler mevcuttu.
1.1 versiyonuyla beraber çoğu hatanın giderildiği belirtiliyor. Ayrıca emniyet mevzusu ile alakalı da mühim gelişmelerin başladığını görmek mümkün. Bluetooth 1.2 sürümünde ise daha süratli irtibat ve aygıt bulma gibi nedenler desteklendi. Ayrıca transfer hızının ve kalitesinin de arttığını söylemek mümkün.
Bluetooth 2.0 sürümünde ise veri hızının çok daha yükseldiği görülüyor. EDR adı verilen yeni bir hususiyet ile bunu sağlamış olduğu da biliniyor. Aynı vaziyet 2.1 sürümünde de karşımıza çıkıyor. 2007 senesinde piyasaya çıkan Bluetooth 2.1 ise daha güvenilir bir tecrübe için özelliklere sahip.
2009 senesinde ise Bluetooth 3.0 versiyonu kullananların karşısına çıkıyor. Bu sürümle beraber 24 Mbps hıza ulaşmanın olası olduğu belirtiliyor. Buna ayrıca güç kullanması mevzusu ile alakalı da birtakım geliştirmelerin bu sürümde çıkmış olduğu anlatım ediliyor.
Tarihler 2010 gösterdiğinde ise Bluetooth 3.0 versiyonu piyasaya çıktı. Üç değişik protokol ile piyasaya çıkan Bluetooth 4.0; yüksek hız, düşük enerji ve standart versiyon ile dikkat çekmişti. Yüksek süratli Bluetooth protokolünün Wi-Fi temelli olduğu da belirtiliyor. Bluetooth 4.1 2013, Bluetooth 4.2 ise 2014 senesinde kullanıcıları karşıladı. Bu sürümlerin ise donanım yerine program güncellemesi olduğu belirtiliyor.
Güncel Bluetooth Sürümü
Yakın zamandaki en büyük güncelleme olan Bluetooth 5.0 ise 2016 yılının sonunda ortaya çıkıt. Çoğunlukla IoT teknolojisine yoğunlaşan bu versiyonu tanıtan firma ise Sony oldu. Xperia XZ Premium, Galaxy S8, iPhone 8, iPhone 8 Plus ve iPhone X cihazları bu yardıma haiz olan ilk telefonlar oldu. Buna ayrıca Apple’ın HomePod ürünü de Bluetooth 5.0 destekli bir aygıt olarak karşımıza çıktı.
Düşük güç modundaki hızın artması ve mesafenin çoğalması bu sürümün en mühim özelliklerinden. Özellikle IoT ürünleri için can alıcı bu gelişmeyi 2019 senesinde çıkan 5.1 versiyonu izledi. Bu sürümde ise konum bulma, emniyet ve transfer mevzusu ile alakalı birtakım geliştirmeler yapıldı.
2019 yılının son gününde Bluetooth 5.2 versiyonu de piyasaya çıktı. LE Audio özelliği düşük enerji ile ses aktarımını olası hale getirdi. Ayrıca bu sürümde sıklıkla BLE özelliklerine odaklanıldığı belirtiliyor. 2021 senesinde ise Bluetooth 5.3 versiyonu ortaya çıktı. Bu sürümde ise irtibat ve emniyet mevzusu ile alakalı birtakım geliştirmelerin var olduğu belirtiliyor.
Bluetooth Güvenli mi?
Kullanıcıların akıllarına takılan bir öteki soru ise Bluetooth güvenilir mi oluyor. Bluetooth teknolojisinin dikkatli kullanıldığında güvenilir bulunduğunu söylemek mümkün. Çünkü Bluetooth linkleri genelde şifreli bir halde gerçekleşiyor ve çevredeki öteki cihazların müdahale etmesine imkân sağlamıyor.
Buna ayrıca Bluetooth bağlantılarının her iki cihazın da iznini alarak gerçekleştiğini daha ilkin görmüşsünüzdür. Örneğin telefonunuzdan arkadaşınızın telefonuna bir dosya göndermeye çalışırsanız ilk ilkin cihazların eşlenmesi yani “pairing” denen süreç devreye girecektir. Her iki cihazda da bir kod ortaya çıkacak ve bunun doğrulanması istenecektir.
Bu süreç cihazların korunmasını sağlamaktadır. Eşleşen cihazlar aynı frekans üstünden birbiriyle dosya paylaşır. Üstelik eşleştiklerinde iletişim durumunda kalmış olarak beraber değişik frekanslara da geçebilirler. Böylece cihazlara dışarıdan erişim sağlamak çok daha zor bir hal alır.
Tüm bunların dışında Bluetooth bağlantılarını sınırlandırma opsiyonu de kullanıcılara sunulmaktadır. Böylece güvenilen aygıt ile irtibat sınırını kullanıcı ayarlayabilmektedir. Cihazın irtibat esnasında gerçekleştirebileceği eylemleri de denetlemek mümkündür.
Tabii ki kablosuz bir irtibat mevzubahis olduğunda riskler her vakit mümkündür. Kötü niyetli kişiler Bluetooth üstünden zararlı yazılımları cihazınıza yollayabilir. Bunun önüne geçmek için bilgili bir kullanıcı olmak yeterlidir. Güvenli bir Bluetooth kullanması için birkaç mühim püf nokta söylemek mümkündür:
- Tanımadığınız cihazlar ile Bluetooth bağlantısı kurmayın, cihazlarınızı eşlemeyin,
- Kalabalık alanlarda Bluetooth bağlantısı kullanmayı ikinci plana atın,
- Kullanmadığınız vakit Bluetooth bağlantısını kapatarak bütün bu problemleri kökten çözebilirsiniz.
- Eğer Bluetooth kulaklıkların zararlı olup olmadığını merak ediyorsanız da sizler için hazırlamış olduğumuz içeriğe göz atabilirsiniz.
Bluetooth Nedir: Sıkça Sorulan Sorular
Tüm bunların sonra Bluetooth teknolojisi hakkında sıkça sorulan sorulara da göz atmakta fayda var. Eğer sorunuz burada yer almıyorsa aşağıdaki yorumlar bölümünden bizimle paylaşabilirsiniz.
Bluetooth teknolojisinden yararlanmak için Bluetooth destekli cihazlara ihtiyacınız vardır. İki tane Bluetooth destekli aleti Bluetooth ayarları bölümünden birbiriyle eşlemeniz gerekmektedir. Daha sonra ses, dosya ya da dilediğiniz veri aktarımını Bluetooth ile gerçekleştirebilirsiniz.
Bluetooth kısa mesafede bulunan cihazlar içinde veri transferi hazırlamaya imkân tanıyan bir kablosuz irtibat standardıdır. Günümüzde mobil telefonlar, bilgisayarlar, televizyonlar, tabletler, hoparlörler, kulaklıklar, otomobiller ve hatta beyaz eşya aletleri dahil olmak suretiyle çoğu cihazda Bluetooth bulunmaktadır.
Cep telefonunda Bluetooth teknolojisi ses, fotoğraf, video ya da dosya transferi için kullanılabilir. Örneğin, kablosuz bir hoparlöre ya da kulaklığa Bluetooth ile bağlanmak mümkündür. Buna ayrıca değişik bir telefona, tablete ya da bilgisayara dosya aktarımında Bluetooth kullanılabilir. Ayrıca telefona bağlanacak bir aygıt için de Bluetooth kullanmak bir seçenektir.
Bluetooth hususi durumunun kapalı olması durumunda Bluetooth bağlantısı yapmak olası değildir. Böyle bir durumda Bluetooth ile bağlandığınız cihazlara (örn. kablosuz kulaklık ya da hoparlöre) bağlanamayabilirsiniz. Ancak kullanmadığınız vakit Bluetooth’u kapamak pil ömrünüzü bir nebze de olsa uzatacaktır.
Öncelikle Bluetooth hususi durumunun çalışıp çalışmadığını denetlemek için değişik bir cihaza bağlanmayı deneyebilirsiniz. Eğer ancak kulaklığa bağlanamıyorsa desteklenen Bluetooth sürümlerinin ahenkli olup olmadığına göz atın. Buna ayrıca değişik bir cihazla Bluetooth kulaklığa da bağlanmayı deneyebilirsiniz. Bluetooth modunun aleni olduğu halde kulaklığa hiç bir aygıt ile bağlanamıyorsanız servise götürebilirsiniz.
Eğer bütün bu yöntemler işe yaramadıysa ve hiç bir cihaza bağlanmıyorsanız ayarları sıfırlayarak yeniden deneyebilirsiniz. Bunun için ilkin verilerinizi yedeklemeniz gerekmektedir. Aksi takdirde bütün dosyalarınızı kaybedebilirsiniz. Eğer sıfırlama işlemiyle de sorununuz çözülmediyse cihazınızın Bluetooth donanımı bozulmuş olabilir. Cihazınızı servise götürerek problemi çözebilirsiniz.
Bluetooth Nedir: Genel Değerlendirme
Bu içeriğimizde sizler için Bluetooth nelerdir sorusunun cevabını ayrıntılı bir halde açıklamaya çalıştık. Ayrıca Bluetooth ne işe fayda ve geçmişten bugüne iyi mi gelişmiştir gibi soruları da yanıtladık. İçeriğimizle alakalı görüşlerinizi aşağıda yer edinen yorumlar bölümünden bizimle paylaşmayı unutmayın. Ayrıca Bluetooth kulaklık ya da hoparlör önerilerimize de göz atabilirsiniz!
