Bu ampuller tasarruflu, ama ?

AB’nin akkor ampullerle alakalı düzenlemesinin sonrasında enerji tasarruflu ampul üreticilerine gün doğmuştu. Peki, bir devre yere göğe sığdırılamayan enerji tasarruflu ampuller ne kadar etraf dostu?

Enerji tasarruflu ampullerin sakıncaları sağladıkları enerji tasarrufu sebebiyle uzun süre göz ardı edildi. Çünkü enerji tasarruflu ampuller fazlasıyla tutumluydu, flüoresan lambalar gibi rahatsız edici titremeler yapmıyordu ve ömürleri birazcık hayli abartılmış olsa da gene de akkor ampullere göre daha uzundu.

Ancak çoğu şahıs Brüksel’in akkor ampulle alakalı düzenlemesinin endüstrinin baskısı kararı hayata geçirildiğini düşünüyor. Bu görüşü savunanlardan bir tanesi de “Bulb fiction” yani “Ampul uydurmacası” isimli bir belgesel film çeviren Avusturyalı film yapımcısı Christoph Mayr. Mayr, “Filmin mevzusu aslında ne akkor ne de enerji tasarruflu ampuller. Asıl mevzu işleyiş… Akkor ampul yasağı AB vatandaşlarının haklarına yapılma aynısı görülmedik bir saldırıdır” yorumunu yapıyor.

Yağmurdan kaçarken doluya tutulduk

Enerji tasarruflu ampullerle beraber Avrupalıların evlerine bolca cıva da girdi. Enerji tasarruflu ampullerin beş miligrama kadar cıva içermesine izin veriliyor. Ancak cıvanın zerresi bile oldukça zehirli. Bu nedenle lafda etraf dostu ampullerin pil gibi zehirli çöplerle beraber ayrıştırılması gerekiyor. Fakat enerji tasarruflu ampullerin yalnızca yüzde yirmisi bu yolla ayrıştırılıyor. Geri kalansa öteki çöplerle beraber atılmış olduğu için çevreye büyük zarar veriyor.

Viyana Teknik Üniversitesi Atom Enstitüsü’nden radyofizik uzmanı Georg Steinhauser, “Ben bu düzenlemenin oldukça büyük eksiklikleri bulunduğunu düşünüyorum. Çünkü bir ampuldeki cıva miktarı fakat ampulün kırılarak açılmasıyla belirleme edilebiliyor ve bu sırada gaz şeklindeki bileşikler havaya karışıyor. Yönetmelikte bununla alakalı bir yorum yapılmamış. Bu çözümleme neticelerini hüzünlü bir biçimde değiştirebilecek dizgesel bir hata yapıldığı anlamına geliyor” açıklamasını yapıyor.

‘Sonuçları en hızlıca yayımlayacağım’

Steinhauser yapmış olduğu araştırmaları ilmi bir çerçeveye oturtur oturtmaz yayımlayacağını, zira Brüksel’in ampul düzenlemesiyle alakalı değerlendirmenin 2014 senesinde yapılacağını belirtiyor. Steinhauser şu şekilde konuşuyor: “Bana göre ne enerji tasarruflu ampuller için izin verilen en yüksek miktar olan beş miligram, ne de bir miligram cıva bile soluduğumuz havaya karışmamalı. Bu kabul edilir bir şey değil.”

Cıvanın çevreye zararlarını karar veren ve bundan hoşnut olmadığını söyleyen etraf örgütü Greenpeace’den Niklas Schinerl ise, enerji tutumlusu ampuller vasıtası ile yılda 30 milyon ton karbondioksit tutum edildiğine vurgu yapıyor.

1 Eylül 2012 tarihinden itibaren Avrupa’da akkor ampul satılamayacak ve AB sınırları içerisinde yalnızca C sınıfı enerji tasarrufu belgeli ampullerin satışına izin verilecek.